Gezici Araştırma’dan flaş son seçim anketi

Gezici Araştırma Merkezi Başkanı Murat Gezici, CHP’nin oylarını, Orta Anadolu, Doğu Karadeniz, Kuzeydoğu Anadolu ve özellikle Güneydoğu Anadolu’da yüzde 15-18 oranında artırdığını söyledi.

Gezici Araştırma Merkezi, Türkiye genelinde sosyal, ekonomik, politik ve kültürel konular ile ilgili seçmenin algısını belirlemek üzere 15-20 Ocak 2022 tarihleri arasında yaptığı son anketin sonuçlarını açıkladı. Gezici Araştırma Merkezi Başkanı, Uluslararası Güvenlik ve Stratejik Çalışmalar Uzmanı Murat Gezici, 1420 katılımcı üzerinden 12 İl de 70 mahallede yürütülen çalışmanın detaylarını şöyle değerlendirdi:

CHP’NİN OYU ARTTI

– Genel seçim yapılsa hangi partiye oy verileceğine ilişkin dağılım incelendiğinde yüzde 31.3’ü AK Parti-Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini, yüzde 27.2’si  CHP-Kemal Kılıçdaroğlu’na ve yüzde 12.1’i İYİ Parti Meral Akşener’e oy vermek istediğini ifade etmektedir. CHP’nin oylarını; Orta Anadolu, Doğu Karadeniz, Kuzeydoğu Anadolu ve özellikle Güneydoğu Anadolu’da yüzde 15-18 oranında artırdığı gözlenmektedir. Bu artışta muhafazakar ve utangaç seçmenden gelen oy geçişlerinin etkisi bulunuyor.

İktidarın oylarının düştüğü bölgelerde muhalefetin oy artışının sosyal medya kullanımındaki artışa paralel arttığı gözleniyor. Örneğin bu bölgelerde facebook kulanıcı sayısı % 65, İnstagram % 52,  Whatsapp kullanım oranının ise % 68 olduğu anlaşılıyor.

2. TURDA OYU 51.5

– Cumhurbaşkanı ilk turda belirlenemeyip ikinci tura Kemal Kılıçdaroğlu ve Recep Tayyip Erdoğan’ın kalması durumunda kime oy vereceğine ilişkin dağılım incelendiğinde, yüzde 41.2’si Recep Tayyip Erdoğan’a, yüzde 43.7’si Kemal Kılıçdaroğlu’na oy vermek istediğini ifade etmektedir. Kılıçdaroğlu’nun 2. turda yüzde 51.5 ile aldığı gözlenmekte.

Araştırmada şu yorumlara da yer verildi: “Yapılacak seçimlerde oy kullanacak olan seçmenin en dikkat çekici özelliği sistemi sorgulayacak olmasıdır. Seçmen kendi önünde uzanan iki ayrı yol olduğunu düşünüyor: Mevcut sisteme hiç dokunulmadan mı devam edecekler yoksa bu sistemi kaldırıp yerine daha çoğulcu, daha demokratik bir siyasete imkan tanıyacak Parlamenter sistemi mi tercih edecekler? Değişen seçmen profili bize şunu gösteriyor: Bugün liberal değerler hiç olmadığı kadar önemsenir bir hale geldi.  Geçmişte seçmen kendi konforu için oy veriyordu. Oysa şimdi bu bakış değişti; gelecek kaygısı çok ön planda. Seçmende yarın ne olacağına dair ciddi bir belirsizlik duygusu var. İktidar kanadının bu belirsizliği beslediğini düşünüyorlar. Adaletin yara aldığını, adil düzenin sarsıldığını, eşitlik bilincinin zayıfladığını vec özgürlük, demokrasi, liyakat gibi bir takım değerlerin siyaset sahnesinden çekildiğini düşünüyorlar ve bunların bir toplum için en vazgeçilmez unsurlar olduğunu düşünüyorlar.

Güvenilir bir cumhurbaşkanı sorunları çözer

Kamuoyu araştırmasında, katılımcılara “Nasıl bir cumhurbaşkanı ülkenin sorunlarını çözer” sorusu yöneltildi. Bu soruya 8 farklı cevap verildi:

– Güvenilir: Yüzde 61.1

– Dürüst: Yüzde 53.5

– Devlet işleyişini iyi bilen: Yüzde 45.2

– İttifakları bir arada tutabilen: Yüzde 41.1

– Adil olabilen: Yüzde 34.0

– Parlamenter sistemi savunan: Yüzde 32.9

– Yolsuzlukla mücadele edebilen: Yüzde 32.5

– Ekonomiden anlayan: Yüzde 29.9

Millet İttifakı’na oy verenlere “Hangi isim seçilirse başkanlık sistemindeki gücü bırakarak eski parlamenter sisteme geçmeyi sağlar” sorusu yöneltildi. Yanıt verenlerin yüzde 60.6’sının ‘Kılıçdaroğlu’ dediği görülüyor. AKP seçmenin yüzde 22’si, MHP’ye oy verenlerin yüzde 32’si de ‘Kılıçdaroğlu’ diyor. Bu seçmen Kılıçdaroğlu’na oy vermeyi de düşünüyor.

‘ATATÜRKÇÜYÜM’ DİYENLER ARTTI

Araştırmaya katılanların kendisini nasıl tanımladığına ilişkin dağılım incelendiğinde ise Türkiye’de son 7 yılda kendisini “Türk milliyetçisi, muhafazakar, dindar ve Kürt milliyetçisi” olarak tanımlayanların oranı ile bu tanımlamaların siyasi tercihlere etkisinin azaldığı görüldü. 1980 ile 2000 arasında doğanların siyasi tercihlerinin hızla değiştiği ortaya çıktı. Araştırmanın bir çarpıcı sonucu da kendisini Atatürkçü olarak tanımlayanların sayısının yıllar içinde önemli oranda artması.

PARLAMENTER SİSTEME GEÇİŞTE KILIÇDAROĞLU ETKİSİ

Gezici Araştırma Merkezi Başkanı & Uluslararası Güvenlik ve Stratejik Çalışmalar Uzmanı Murat GEZİCİ; Millet İttifakı’na oy verenlere soruldu:  Hangi isim seçilirse Başkanlık sistemindeki gücü bırakarak eski Parlamenter sisteme geçmeyi sağlar? Yanıt verenlerin % 60.6’sının Kemal Kılıçdaroğlu dediği görülüyor. Kılıçdaroğlu’nun farklı siyasi partileri bir arada tuttuğunu, Türkiye’nin askıya aldığı demokrasiyi Millet ittifakı masasına getirdiğini, devlet geleneğinden gelen Kılıçdaroğlu’na güven duygusunun artmasıyla Parlamenter sisteme geçişi yapacağına inancın giderek arttığını görüyoruz. Aynı soruyu Cumhur ittifakına sorduğumuzda, Cumhur ittifakının % 67’sinin fikir beyan etmemesine rağmen Ak Parti seçmenin % 22’si, MHP’ye oy verenlerin % 32’si Kılıçdaroğlu’nun Parlamenter sisteme geçmeyi sağlayacağına inanıyor bu seçmen Sn. Kılıçdaroğlu’na oy vermeyide düşünüyor .

İTTİFAKIN ADAYINA BÜYÜK DESTEK

Araştırmaya katılan halkın Cumhurbaşkanlığı seçiminde kamuoyunda öne çıkan isimlerin mi aday olmaları gerektiğini düşünüyorsunuz? Yoksa ortak bir isim mi? Şeklindeki soruya ilişkin verdikleri yanıtların dağılımları incelendiğinde; % 36,8’inin kamuoyunda öne çıkan bir ismin aday olmasını istediğini, % 63,2’inin İttifakın ortak adayı olmasının yeterli /İttifakın belirlediği aday olmasını istediğini ifade ettiği görülüyor.

DENGELER DEĞİŞTİ

Gezici Araştırma Merkezi Başkanı & Uluslararası Güvenlik ve Stratejik Çalışmalar Uzmanı Murat GEZİCİ; Araştırmaya katılan halkın Cumhurbaşkanlığı seçiminde kamuoyunda öne çıkan isimlerin mi aday olmaları gerektiğini yoksa ortak bir ismin mi olması gerektiği ile ilgili görüşleri ile 24 Haziran 2018 milletvekili seçiminde kime oy verdiği arasındaki ilişki incelendiğinde AK Parti-Recep Tayyip Erdoğan’a oy verenlerin % 56,8’i kamuoyunda öne çıkan bir ismin aday olmasını istediğini ifade ederken % 43,2’si İttifakın ortak adayı olması yeterli /İttifakın belirlediği aday olmasını istediğini ifade etmektedir. Kemal Kılıçdaroğlu’na oy verenlerin % 15,4’ü kamuoyunda öne çıkan bir ismin aday olmasını istediğini ifade ederken % 84,6’sı İttifakın ortak adayı olması yeterli /İttifakın belirlediği aday olmasını istediğini ifade etmektedir. Miilet ittifakına oy veren seçmen sistemi sorgulamaya geçtiği ve millet ittifakı söylemleri birlikte konsensüs içinde hareket ettiği gözlenmektedir. Yukardaki tabloda şunu görüyoruz adaylardan daha çok artık sistemin sorgulandığı görülüyor, İyi parti % 74’ü ve HDP % 81.6’sı  ve mecliste temsil edilmeyen ittifak dışı partilerinde % 72.9’un rahatlıkla oyunu aldığı görülüyor.