Kimya Çiftçi Dumlu: Eşler Arasında Psikolojik Şiddet: Göz Ardı Edilen Gerçek

Bir gün, danışanlarımdan biri olan Zeynep Hanım, gözlerinde yaşlarla ofisime girdi. “Eşim bana hiç vurmadı, ama her gün yaralı hissediyorum” dedi. Fiziksel bir iz yoktu, ama Zeynep Hanım’ın yaşadığı acı gerçekti: Psikolojik şiddet. Bu görünmez yara, eşler arasında ne yazık ki sıkça rastladığımız ve ciddi sonuçlar doğurabilen bir sorundur.
Şiddet denilince akla genellikle fiziksel eylemler gelir. Ancak şiddet, fiziksel olmayan biçimlerde de mevcuttur ve eşler arası ilişkilerde sıkça karşılaşılan psikolojik şiddet, genellikle göz ardı edilir.

***

Peki, psikolojik şiddeti nasıl anlayabiliriz; bunun altında yatan nedenler nelerdir ve belirtileri
nelerdir?

Sözlerin Gücü: Psikolojik Şiddetin Belirtileri Zeynep Hanım’ın anlattıkları, psikolojik şiddetin tipik örnekleriydi: sürekli eleştiri, aşağılama, kontrol, tehdit. Eşi tarafından sürekli “yetersiz” ve “değersiz” olarak nitelendirilmesi, onun özsaygısını derinden etkilemişti. Bu tür davranışlar, mağdurun kişilik ve özgüvenini sarsar, yalnızlık
ve çaresizlik hissine yol açar. Bu tür davranışlar, mağdurun özgüvenini, öz saygısını ve genel psikolojik sağlığını olumsuz etkiler.

***

Bu tür şiddetin belirtileri arasında sürekli eleştiri, alay, tehdit, aşağılayıcı ifadeler, duygusal şantaj, sosyal izolasyon ve sürekli kontrol talebi yer alır. Psikolojik şiddet, kişinin davranışlarını ve düşüncelerini kontrol etme amacı taşır. Örnek vermek gerekirse; “Sen hiçbir şey yapamazsın, beceriksizsin” ifadesi, psikolojik şiddetin en açık örneklerinden biridir.

***

Kökler ve Sebepler

Psikolojik şiddetin kökleri karmaşık ve çok katmanlıdır. Ahmet Bey gibi şiddet uygulayanlar çoğu zaman kendi geçmişlerindeki travmalar, aile içinde gördükleri ilişki modelleri veya güç ve kontrol ihtiyacı ile hareket eder. Ahmet Bey’in, çocukluğunda aşırı kontrolcü bir babanın gölgesinde büyüdüğünü öğrendik. Bu, onun ilişkisindeki davranışlarını açıklıyordu. Ebeveyn tutumunun çocuk gelişimi açısından ne kadar etkili olduğunu bir defa daha belirtmek istiyorum.

***

Mücadele ve Çözüm Yolları Nelerdir

Psikolojik şiddetle mücadelede ilk adım, yaşananların farkında olmak ve bunu bir problem olarak kabul etmektir. Duygusal destek almak, profesyonel yardım aramak ve güvende kalma planları yapmak iyileşme yolunda atılacak en önemli adımlardan biridir. Eşler arası iletişimde açık ve sağlıklı sınırlar koymak da bu süreçte yardımcı olabilir.

İlişkideki Duygusal Uzaklık Sevgisizlik Psikolojik Şiddet Midir?

Aile danışmanlıklarında sıkça karşılaştığım bir durum; sevgisini ifade edemeyen bir partner ve iş kolik bir partner.. Psikolojik şiddet mi yaşıyorum sizce sorusu.. İlişkilerin karmaşık dünyasında, psikolojik şiddet sıklıkla gözle görülür olmayan, ancak hissedilen ve derin izler bırakan bir etken olarak karşımıza çıkar. Peki, eşler arasındaki sevgisizlik ve işkoliklik durumları, bu kavramın bir parçası olarak değerlendirilebilir mi?

Sevgisizlik: İlişkide Duygusal İhmal

Sevgisizlik, ilişkide duygusal ihmalin bir formu olarak görülebilir. Partnerlerden birinin diğerine karşı sevgi, ilgi ve şefkat göstermekte isteksiz olması, uzun vadede diğer eşin duygusal sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu durum, özellikle partnerin ihtiyaç ve beklentileri sürekli göz ardı edildiğinde, psikolojik şiddetin dolaylı bir formu olarak değerlendirilebilir. İlişkideki bu tür bir duygusal boşluk, kişinin özsaygısını zedeleyebilir ve yalnızlık hissine yol açabilir.

***

İşkoliklik: İlişkiyi Göz Ardı Etme

İşkoliklik durumu da benzer şekilde, eşler arasındaki duygusal bağı zayıflatabilir. Sürekli çalışma ve işe odaklanma, evdeki ilişkilere ve aile yaşantısına yeterince zaman ve enerji ayırmamak anlamına gelebilir. Bu, partnerde ihmal edilmişlik ve önemsizlik hissi uyandırabilir. Eğer bu durum, ilişkideki diğer ihtiyaçları ve partnerin duygusal varlığını sürekli gölgede bırakıyorsa, bu da psikolojik şiddetin bir biçimi olarak ele alınabilir.

***

Bu bağlamda, psikolojik şiddet sadece açık ve doğrudan zarar verici davranışlarla sınırlı değildir. Eşler arasındaki duygusal ihmal, göz ardı etme ve sürekli bir mesafeli duruş da, uzun vadede psikolojik sağlığa zarar verebilir ve ilişki içerisinde ciddi problemlere yol açabilir. Eşler arasında psikolojik şiddet, gözle görülmese de hissedilen ve ciddi sonuçları olan bir gerçekliktir. Zeynep Hanım’ın hikayesi, bu konunun ciddiyetini ve üzerinde durulması gerektiğini
gözler önüne seriyor. Sağlıklı ilişkilerin temeli, karşılıklı saygı ve açık iletişimdir. Psikolojik şiddetle mücadelede, farkındalık ve profesyonel destek önemli bir rol oynar. Unutmayın, herkes sevgi ve saygıyı hak eder ve hiç kimse yalnız değildir.

Sosyolog & Aile Danışmanı Kimya Çifçi Dumlu