Türkiye’nin Hocasına Büyük Şükran Ödülü

Kültür ve sanat alanında yetkin kişilere verilen Anadolu’dan Büyük Şükran Ödülü’nün bu yılki sahibi Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı (ÇEKÜL) Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen oldu. 250 sanat insanının oy birliğiyle verilen ödül Sarıyer Belediyesi Boğaziçi Kültür Sanat Merkezi’nde (BKSM) düzenlenen törenle Sözen’e takdim edildi.

İstanbul’daki Fransız Sokağı’nın da kurucusu olan Mehmet Taşdiken öncülüğünde Konya’nın Hüyük ilçesine bağlı Çavuş Mahallesi’nde hayata geçirilen Sonsuz Şükran Köyü sakinlerinin her yıl düzenlediği ödül töreni bu yıl BKSM’de gerçekleşti. Sosyal yaşamın sürdürülebilmesi için kurulan köy derneğinin geçtiğimiz yıl müzisyen Cahit Berkay’a verdiği Anadolu’dan Büyük Şükran Ödülü bu yıl ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen’in oldu. Kuruluşundan beri festival ile buluşmalara ev sahipliği yapan ve sanatçı köyü olarak kurgulanan projeye destek veren 250 sanat insanının oylarıyla verilen ödülün töreni sanat, siyaset ve iş dünyasından çok sayıda ismin katılımıyla geçtiğimiz akşam gerçekleşti. Gecede, heykeltıraş Meral Aran Kaysı tarafından tasarlanmış özel heykelcik elden ele uzatılarak Metin Sözen’e takdim edildi. Sonsuzluk imgesiyle şükreden Anadolu kadınını tasvir eden ödül heykelini birbirinden değerli isimlerinin elinden alan ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen, “Toplum giderek birbirine ve kendi kültürüne yabancılaşıyor. Türk toplumu iki adım geri çekilerek düşünmek zorundadır” dedi.

TARİHİ VE KÜLTÜREL YAPILARI KORUMAK ÖNEMLİ

Açılış konuşmasını yapan Sonsuz Şükran Köyü Kurucusu, film yapımcısı ve yönetmen Mehmet Taşdiken, “Binlerce yıllık Anadolu kültürüne, Anadolu topraklarına katkı sağlamaya çalışıyoruz.  Ama bunu asıl yapan Metin Sözen’dir. Biz sadece bir köye bir yapı kurduk. Metin Hoca binlerce şehri ve köyü inşa ediyor. Türkiye’nin tarihi ve kültürel yapılarını korumak çok önemli. Bunun için bir şeyler yapmamız gerekiyor. İşte bu noktada da Metin Hoca yaptıklarıyla bizlere ışık tutuyor” dedi.

DAHA FAZLA YETKİ VERİLMELİ

Gecenin ev sahipliğini yapan Sarıyer Belediye Başkanı Şükrü Genç ise, “Metin Hocam diyor ki ‘Aramaya, yaşamaya yönelik yöntemler geliştiremedik. Kentleri kent yapan o özellikleri maalesef gözden çıkardık.’ Eğer siz yaptığınız işe alanı katmazsanız hedefe ulaşmanız mümkün değildir. Biz birtakım şeyleri yapmak istiyorsak yereli biraz özerkleştirmek, biraz daha fazla yetki vermek zorundayız. Yoksa Anadolu’yu, Anadolu kültürünü kaybederiz” diye konuştu.

TÜRK TOPLUMU YABANCILAŞIYOR

Ödülünü alan ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen şöyle konuştu: “Sizleri görünce bu ülkede hala bir şeyler yapılabileceğine inanmaya başladım. Sıkıntı aslında nerede biliyor musunuz? Toplum giderek birbirine ve kendi kültürüne yabancılaşıyor. Türk toplumu iki adım geri çekilerek düşünmek zorundadır. Biliyorum ki bu ülke aklın sınırlarını zorlayanlarla geleceği kuramayacağını biliyor. Çünkü bu ülkede dünyanın düşünürleri yetişmiştir. Ben biliyorum ki Türkiye’nin anayasası kültürdür sözünden önce kültürle başlayan bir anayasa yapmak istiyoruz iradesinin artık zamanı gelmiştir.

SORUMLULUKLARIMIZ VAR

Türkiye’de bilinçli sayısı az olabilir ama yığının önündeki bilinç o büyük yalnız bırakılmış, düşünce ortamlarından yoksun bırakılmışların yarınlarını aydınlık kılabilir. Her şey sayısal değildir, yığınsal değildir. Bilinç ve kimlik toprağın kendisinde bastığın yerin senin olduğunu gösterir. Türkiye bunu beklemektedir. Şunu daha iyi bilmek gerekiyor ki öne çıkarak veya birtakım birikimli insanların yarattıklarının üstüne konularak yarınlar kurulamaz. Gelecek kuşaklar adına sorumluluklarımız var. Bittiği zannedilen toplumdan yeni bir ulus yaratmış neslin çocuklarıyız. Kırsal kesimden koptuğun zaman toprağından kopmaktasın, belleğinden kopmaktasın.”

Prof. Dr. Metin Sözen kimdir

Metin Sözen (d. 24 Mayıs 1936, Elazığ). İTÜ Mimarlık Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi.

Türkiye’deki doğal, tarihsel ve kültürel mirasın önemine uygun korunması, değerlendirilmesi ve tanıtılması amacıyla yoğun çaba gösteren bir bilim insanı olan Prof. Dr. Metin Sözen’in, Safranbolu, Kastamonu, Bursa, Edirne, Uşak, Afyonkarahisar, Denizli, Karaman, Ağırnas, Tokat, Amasya, Gümüşhane, Sivas, Malatya, Elazığ, Kars, Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, İstanbul başta olmak üzere değişik ölçekte yerleşme birimlerinden TBMM’ye bağlı Milli Saraylar’a uzanan çizgide gerçekleştirilen, kamu-yerel-sivil-özel birlikteliğine dayalı, kalıcı uygulamaları bulunuyor.

Prof. Dr. Metin Sözen, TBMM Başkanlığı Kültür ve Sanat Danışmanı, Bilim ve Değerlendirme Kurulu Başkanı olarak yeniden yapılanma süreci içinde “Devletin Evi Saray” başlığı altında geliştirdiği “Saray Müze”, “Müze İçinde Müze”, “Depo Müze”, “Fabrika Müze” kavramlarının ışığında 1984 yılından itibaren 25 yıl içinde, Dolmabahçe, Beylerbeyi, Yıldız saraylarında, Aynalıkavak, Küçüksu, Ihlamur, Beykoz, Maslak kasırlarında ve Yalova Atatürk köşklerinde bilimsel çalışmaları yönetti. Bu çalışmalarıyla, başta TBMM Başkanlığı “Üstün Hizmet Ödülü”, Kültür ve Turizm Bakanlığı “Koruma Onur Ödülü”, Vakıflar Genel Müdürlüğü “Vakıf İnsan Ödülü”, “Ağa Han Mimarlık Ödülü” ve Kültür ve Turizm Bakanlığı 2007 yılı “Kültür ve Sanat Büyük Ödülü”olmak üzere ulusal-uluslararası düzeyde çeşitli ödüller aldı. Destek verdiği kentlerde ve kurumlarda, cadde sokak adlarından, kitaplık, kültür merkezlerine, çocuk parklarına, üniversitelerin fahri doktora ve kentlerin fahri hemşehriliğine uzanan değişik nitelikte değerlendirmelere neden oldu.

ÇEKÜL/Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı’nın kurucusu ve başkanı olan, uzun yıllar Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulları’nın üyeliğini ve başkanlığını da yapan Prof. Dr. Metin Sözen, Türkiye’de çevre ve kültür öncelikli yeni bir gündem için ülke-bölge-havza-kent ölçeğinde planlama-uygulama çalışmaları yapılması ve bunların hedeflenen amaçlara uygun biçimde yaşama geçirilmesi yolundaki girişimleri, oluşumuna katkı sağladığı Tarihi Kentler Birliği’nin 2000 yılında kurulmasıyla somut sonuçlara yöneldi. Bu alanda öncülük eden, varlık gösteren kurum-kuruluş-kişilere her yıl verilmek üzere adına “Metin Sözen Koruma Büyük Ödülü”kondu.

İstanbul’da da benzer doğrultuda, değişik nitelikte bir dizi etkinliği yönetti. Bunlar arasında, Kabataş Eğitim Vakfı’nın özenle düzenlediği “Kabataş Kültür Merkezi” başta gelmektedir.

Prof. Dr. Metin Sözen’in, süreklilik isteyen bu çabalarına bağlı olarak değişik dillerde yayınlanmış eserleri, kültürel birikimin yitirilmeden tanıtılması ve yaygınlaştırılması amacıyla önderlik ettiği, katkıda bulunduğu, ulusal ve uluslararası ödüller alan belgesel film çalışmaları, öncelikle “Mimar Sinan” olmak üzere geçmişin önemli yaratıcılarını, dönemlerinin yapısı içinde değerlendiren çok yönlü araştırma ve yayınları da bulunmaktadır.

Sonsuz Şükran Köyü 

2010 yılında Konya’nın Hüyük ilçesine bağlı Çavuş Mahallesi’nde geleneksel tarzda kerpiç evlerden, bir sanatçı köyü olarak kurulmuştur  ve bugün Anadolu’da sanatın cazibe merkezlerinden biridir.Sonsuz Şükran Köyü’nün Derneği,29.Temmuz.2017 tarihli Genel Kurul Toplantısı’nda kültür ve sanatın her alanından her yıl yetkin ve duayen sadece bir kişiye “Anadolu’dan Büyük Şükran Ödülü” verilmesini kararlaştırmıştır. Geçen yıl “film müzikleri” alanında Cahit Berkay’a  verilen ödülün bu yıl ikincisinin, Mehmet Taşdiken’in önerisiyle Dernek Genel Kurulu ve Sonsuz Şükran Köyü’nü oluşturan  ressam, heykeltıraş, müzisyen, yönetmen,  fotoğraf sanatçısı, oyuncu, yazar, sosyolog, sanat  tarihçi, öğretim üyesi gibi 250 sanat ve  kültür adamının oy birliğiyle Çekül Vakfı Başkanı Prof.Dr.Metin Sözen’e verilmesi kararlaştırılmıştır.