Connect with us

Bilim ve Teknoloji

JEOLOJİ MÜHENDİSİ ERCAN BOYRAZ YAZDI: BEKLENEN MARMARA DEPREM(LER)İ NE ZAMAN OLACAK?

Published

on

blank

Bu gece saat 02.35’de, Marmara Denizi içerisinde, Yalova açıkları diye tabir edilen, yer bilimcilerin ise ”Çınarcık Çukurluğu” diye adlandırdıkları bölgede, yerin 9.9 km derinliğinde, 3.6 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi..

Bu gece saat 02.35’de, Marmara Denizi içerisinde, Yalova açıkları diye tabir edilen, yer bilimcilerin ise ”Çınarcık Çukurluğu” diye adlandırdıkları bölgede, yerin 9.9 km derinliğinde, 3.6 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.. Bu depremden iki saat sonra ise Bakırköy-Yeşilköy açıklarında yine yerin 11.3 km derinliğinde 2.0 büyüklüğünde başka bir deprem meydana geldi.. Bu depremler Kuzey Anadolu Fayı üzerinde gerçekleşmiş olan depremlerdir, o sebeple bu depremleri olağan karşılamak gerekir.. Fakat bizim burada dikkat etmemiz gereken başka bir husus var. O da Kuzey Anadolu Fay hattının davranış biçimi…

Bakınız  17 Ağustos 1999′ da iki adet deprem meydana geldi. Birinci Deprem, Merkez Üssü Gölcük olan ve Karamürsel – Sapanca Gölü arasındaki 70 Km’lik kısımda gerçekleşmiştir. Merkez üssü Sapanca Gölü – Akyazı arasında kalan İkinci deprem ise Sapanca – Gölyaka arasındaki 50 km’lik fayı kırmıştır. Her iki yırtılma, dış-merkez ortada olacak şekilde iki yönde yayılmıştır. Bu nedenle, ilk şok 3 m’lik sağ yönlü yatay atıma, ikinci şok 1,5 m’lik yatay atıma neden olmuş ve iki kırığın çakışma bölgesinde 4,5 m ’lik yatay atım gelişmiştir. Bu 4.5 m’lik maksimum yatay atım, fay hattının doğu ve batı uçlarına gidildikçe düşmektedir ve en nihayetinde fay hattındaki atım sıfırlanmakta ve atım sönümlenip kaybolmaktadır. Yani Sakarya Arifiye’de yer 4.5 m kaymış iken, fay hattının doğu ve batı uçlarına doğru yürüdüğünüzde kayma miktarı düşecektir.
Daha da sadeleştirmek için şöyle düşünelim; Yaklaşık 110 km’lik bir doğrultu veya çizgi düşünün, bu doğrultu ve çizginin başından sonuna kadar olan mesafenin her yerinde 4.5 m’lik kayma olmaz. Bu hattın tam ortasında yer 4,5 m. kaymış iken, bu çizginin sağına ve soluna doğru yürümeye başladığınızda kayma miktarının düştüğünü ve uçlarda sıfırlandığını göreceksiniz.Dolayısıyla, fayın iki ucunda da stres oluşur, enerji birikimi olur.
image
12 Kasım Düzce Depremi ile 1999 depreminin Doğu ucu bu enerjiyi dengelemiştir. Bugün meydana gelen bu küçük depremler, 1999 depreminin Batı ucunu oluşturmaktadır. Bu da, burada bir enerji açığı olduğu ortaya koymaktadır. Geçtiğimiz günlerde de Kandilli Rasathanesi tarafından da bir açıklama yapıldı ve Adalar açıklarında bir deprem beklentisinden söz edildi.
Tarihsel kayıtlara baktığımızda,
* 1719 (Izmıt)
* 1754 (Çınarcı-Adalar)
* 1766 Mayıs (Bakırköy-Yeşilköy açıkları)
* 1766 Temmuz (Silivri – Marmara Ereğlisi Açıkları) depremleri olduğunu görmekteyiz. Bu 1700’lü yılların deprem serileri, bugün bizlere önemli bilgiler sunmaktadır.

Tarihsel kayıtlar, 17 Ağustos 1999 depreminin, en son 1719’ yılında kırıldığını göstermektedir. Yapılan Hendek çalışmaları bu bilgileri doğrulamaktadır. Ayrıca GPS ölçümleri ile de saptanan 16 mm’lik yıllık kayma hızı, 1999 depreminde gelişen 4.5m’lik yatay atımı açıklamaktadır.

1999 – 1719 = 280 yıl…
280 * 16mm = 4480 mm / 4.48 m

Dolayısıyla saha verileri birbirleri ile uyumlu görünmektedir. Bu bilgiler, 1999 depreminin, 1719 depreminin tekrarı olduğunu ortaya koymaktadır.

1719 Depreminden sonra, 1754 depremi gerçekleşmiştir. Bu deprem (1754) Çınarcık Çukurluğu ile Adalar arasındaki bölge de (Bugünkü depremin merkez üssü sayılabilir) oluştuğu varsayılmaktadır.. Ve bu iki tarihsel deprem arasında ise 35 yıl gibi bir zaman vardır. Kabaca bir hesapla, 1754 depreminin, 2034 yılında gerçekleşebileceği söylenebilir ama 2+2=4 diye bir olay Sisomoloji’de yoktur. Bu sadece bir istatistiksel bir veridir. İlla 2034’de deprem olacak diyemeyiz, lakin, 2034 yılının bir referans yılı olduğunu söyleyebiliriz, 2034’den önce de olabilir, sonra da olabilir. (+) , (-) ne kadar sarkacak bunu bilmiyoruz.
Hrita 2
1754 Depreminden 12 yıl sonra, 1766 depremleri oluyor ki, 1766’da iki ay arayla, iki adet 7’lik deprem meydana geldiği tarihsel kayıtlarda anlaşılıyor.. Bu bilgi 110 km’lik Kuzey Marmara Fayının son olarak iki parçalı kırıldığını göstermektedir. 1719 Depreminden 47 yıl sonra, İstanbul- Tekirdağ depremleri meydana geliyor. Bunu da 1999 Depremine göre uyarlarsak, 2046 yılı yapar.
Harita 3
Şimdi bizim öncelikle odaklanmamız gereken noktanın, Adalar ile Çınarcık arasındaki fay segmenti olduğunu anlamamız gerekmektedir.. Zaten Kandillinin yaptığı son açıklama da, dikkatleri bu bölgeye çekmiştir..

Click to comment

Bir Cevap Yazın

Bilim ve Teknoloji

Facebook güven kaybediyor… Apple’den ret kararı geldi

Published

on

blank

Apple, Facebook uygulamasına gelen olumsuz yorumları kaldırmayı reddetti. Facebook ve Instagram bir süredir uyguladıkları sansür nedeniyle eleştiri oklarının hedefi durumunda.

NBC News’e göre; Filistin yanlısı protestocular Filistin içeriklerine yönelik uygulanan sansür nedeniyle koordineli bir şekilde Facebook uygulaması hakkında olumsuz yorumlar bırakmaya başladılar. Bunun üzerine uygulama Apple’dan bu yorumların kaldırılmasını talep etse de isteği reddedildi.

Cumartesi günü Facebook uygulaması, geçen hafta aldığı dört yıldızdan sonra App Store’da beş yıldız üzerinden 2,3 puan aldı. NBC, tek yıldızlı değerlendirmelerin #FreePalestine veya #GazaUnderAttack gibi sansürlenen etiketlerden kaynaklandığını belirtiyor.

SANSÜRLENDİKLERİNİ VE SUSTURULDUKLARINI DÜŞÜNÜYORLAR

Facebook’tan kıdemli bir yazılım mühendisi, “İsrail ile Filistin arasındaki son yaşananlarla birlikte kullanıcı güveni önemli ölçüde düşüyor. Kullanıcılarımız durumu ele alış biçimimizden rahatsız. Kullanıcılar sansürlendiklerini ve susturulduklarını hissediyorlar. Sonuç olarak da 1 yıldızlı yorum bırakarak protesto etmeye başladılar” dedi.

Gelişmeler üzerine Facebook, olumsuz yorumların kaldırılması için App Store ile iletişime geçti; ancak Apple isteği reddetti.

YORUMLAR YANLIŞLIKLA KALDIRILDI

Filistin yanlısı aktivistler, bir süredir birçok sosyal medya sitesinin Filistin yanlısı içerik ve hesapları kısıtladığından veya sildiğinden şikayet ediyorlar.

Instagram, Kudüs’teki kutsal cami El-Aksa’ya atıfta bulunan hashtag’lerle paylaşımların “yanlışlıkla” şiddet veya tehlikeli örgütlerle ilişkili olarak değerlendirildiğini belirtti. Facebook ve Instagram adına yapılan açıklamalarda algoritmalarındaki bir aksaklıktan kaynaklı olduğu belirtildi.

Los Angeles Times; bazı kullanıcıların, Filistin ile ilgili gönderilerin kaldırılmaması için çevrimiçi algoritmaları kandırmak amacıyla noktalama işaretlerinden yoksun eski bir Arapça komut dosyası kullanmaya başvurduklarını bildirdi. Bazıları da “Filistin” veya “İsrail” gibi kelimeleri kasıtlı olarak yanlış yazdılar veya daha görünür kılmak için gönderilerinde COVID-19 temalı etiketler kullandılar.

Continue Reading

Bilim ve Teknoloji

Whatsapp’tan gizlilik sözleşmesiyle ilgili flaş karar!

Published

on

blank

Tepkilere dayanamayan WhatsApp, gizlilik sözleşmesi ile ilgili yeni bir karar aldı. 15 Mayıs’ta hiçbir hesabın silinmeyeceği ve şirketin bundan vazgeçtiği belirtildi.

WhatsApp’ın tartışılan gizlilik sözleşmesi kararı gündemdeki sıcaklığını koruyor. Gizlilik sözleşmesinin kabul edileceği son tarih 15 Mayıs olarak açıklanmış ve kabul etmeyenlerin ağustos ayı itibarıyla hesaplarının silineceği belirtilmişti. Tepki çeken karar sonrası WhatsApp’tan yeni bir geri adım daha geldi ve hesapların silinmeyeceği ifade edildi.

Bilindiği üzere WhatsApp kullanıcıların verilerini Facebook ile paylaşacağı bir gizlilik sözleşmesi yayınlamış ve gelen tepkiler üzerine bu sözleşmeyi 15 Mayıs tarihine ertelemişti. 15 Mayıs tarihinden itibaren gizlilik sözleşmesini kabul etmeyenlerin hesaplarını sileceğini duyuran WhatsApp geri adım attı.

HESAPLAR SİLİNMEYECEK

Webtekno’nun Press Trust of India’dan aktardığı habere göre; WhatsApp’ın 15 Mayıs’ta hiçbir hesabın silinmeyeceği ve şirketin bundan vazgeçtiğini belirtti.

WHATSAPP YETKİLİSİ DOĞRULADI

Kullanıcıları zor durumda bırakmak istemediklerini söyleyen bir WhatsApp yetkilisi de söz konusu iddiayı doğrulayarak, 15 Mayıs’ta hiçbir hiçbir hesabın silinmeyeceğini ve tüm kullanıcıların 14 Mayıs’ta olduğu gibi uygulamayı kullanmaya devam edebileceklerini duyurdu. Önümüzdeki süreçle ilgili de konuşan yetkili, kullanıcılara bildirim göndermeye devam edeceklerini söyledi.

WHATSAPP BU KARARDAN TAMAMEN VAZGEÇEBİLİR

WhatsApp tarafından yapılan açıklamalarda kullanıcıların birçoğunun yeni koşulları kabul ettiği söyleniyor olsa da, kullanıcılar, WhatsApp’a olan tepkilerini göstermek için Telegram ve Signal gibi alternatif uygulamalara adeta akın ettiler. Geri adım sonrası WhatsApp’ın bu adımdan tümüyle vazgeçebileceği belirtildi.

GİZLİLİK SÖZLEŞMESİNİN İÇERİĞİNDE NE VAR?

WhatApp’ın güncellenen gizlilik ilkesine göre, uygulama diğer Facebook şirketlerinden bilgi alacak ve bu şirketlerle bilgi paylaşımında bulunacak. Diğer Facebook şirketleri ile paylaşılan bilgiler arasında; hesap kayıt bilgileri (telefon numaranız), işlem verileri, hizmetle ilgili bilgiler, hizmetleri kullanırken diğer kişilerle etkileşim kurma şekliyle ilgili bilgiler, mobil cihaz bilgileri, çerezler, konum bilgileri ve IP adresi yer alıyor.

Avrupa Birliği ülkelerindeki kullanıcılar, WhatsApp’in yeni gizlilik koşullarını kabul etmeseler dahi uygulamayı kullanabilecek. Yeni düzenlemeyi Türkiye’deki kullanıcılar ise kabul etmek zorunda.

 

Continue Reading

Bilim ve Teknoloji

Tüm mutasyonları etkisiz hale getiren ilaç üretildi

Published

on

blank

Covid-19’a karşı geliştirilen bir antikor ilacının İngiltere, Brezilya, California ve Güney Afrika’da tanımlananlar da dahil olmak üzere çok sayıda corona virüs mutasyonunu “güçlü bir şekilde” etkisiz hale getirdiği açıklandı.

Kanadalı AbCellera ve ABD’li Eli Lilly Covid-19’a karşı birlikte geliştirdikleri ikinci bir antikor ilacının klinik denemelerine başladıklarını açıkladı. İlaç şirketleri, LY-CoV1404 adı verilen monoklonal antikor tedavisini hafif ile orta derecede Covid-19 hastalarında değerlendireceğini duyurdu.

TÜM MUTASYONLARA KARŞI GÜÇLÜ ETKİ GÖSTERDİ

Bununla birlikte, AbCellera LY-CoV1404’ün kilinik öncesi denemelerinde corona virüsün bilinen tüm mutasyonlarına karşı güçlü etki gösterdiği belirtildi.

AbCellera, antikor ilacının İngiltere, Brezilya, California, Güney Afrika ve New York mutasyonları da dahil olmak üzere corona virüsün şu anda bilinen tüm varyantlarını nötralize ettiğini ve ilacın corona virüsün başak proteininin mutasyona uğrayan bölgesine bağlandığını duyurdu.

BAŞAK PROTEİNİN MUTASYONA UĞRAYAN BİRKAÇ YERİNE BAĞLANIYOR

Başak protein corona virüsün insanların ACE2 enzimlerine tutunarak vücuda girmesine ve hastalığa yol açıyor. Araştırmacılar virüsün bu bölgesinde mutasyonlarla gelen değişikliklerin endişe verici olduğunu düşünüyor, çünkü aşılar da virüsün başak proteinin hedef alıyor.

PANDEMİDEKİ MUTASYON TEHDİDİNİ ORTADAN KALDIRABİLİR

Ancak, AbCallere geliştirilen antikor ilacının başak proteinin birçok kısmına bağlanabildiğini bu nedenle ilacın etkisini olası yeni mutasyonlar nedeniyle yitirmeyeceğini söyledi. Klinik testlerin son aşamasında bu durum kanıtlanırsa LY-CoV1404’ün corona virüs tedavisinde oyun değiştirici olabileceği ifade edilerek, varyantların yarattığı tehdidi ortadan kaldırabileceği ifade edildi.

Bununla birlikte, LY-CoV1404, iyileşen bir Covid-19 hastasından alınan bir kan örneğinden geliştirildi. Antikor, corona virüsü sivri glikoprotein reseptör bağlanma alanı (RBD) üzerinde yüksek oranda korunmuş bir epitopu hedefleyerek ACE2’ye viral bağlanmayı bloke ederek çalışıyor. AbCellera bu etkiyi, “güçlü nötrleştirme aktivitesi için iyi belgelenmiş bir mekanizma” olarak tanımladı.

AbCellera’nın CEO’su Carl Hansen, “LY-CoV1404 analizimiz, onun son derece güçlü olduğunu ve şu anda bilinen tüm mutasyonları etkisiz hale getirdiğini gösteriyor. LY-CoV1404’ün, Covid-19’un endemik hale gelmesi durumunda aşılara uzun vadeli bir tamamlayıcı sağlama potansiyeli bizi cesaretlendiriyor. LY-CoV1404, Covid-19 antikor tedavilerini hızla geliştirme, test etme ve küresel olarak tedarik etmede lider olan ortağımız ile birlikte , devam eden BLAZE-4 denemesinin bir parçası olarak geliştirdik” dedi.

TEK BAŞINA YA DA DİĞER ANTİKOR TEDAVİLERİYLE BİRLİKTE KULLANILABİLİR

Ek olarak, LY-CoV1404’ün diğer geniş ölçüde nötralize edici antikorlara kıyasla viral nötralizasyon deneylerinde önemli ölçüde daha güçlü olduğu görüldü. Bu nedenle ilacın tek başına veya viral varyantların yükselmesi nedeniyle etesevimab iya da ABD’de önceden onaylanan bamlanivimab da dahil olmak üzere diğer antikorlarla kombinasyon halinde kullanılabileceği açıklandı.

Diğer taraftan, Eli Lilly ayrıca Vir Biotechnology ve GlaxoSmithKline tarafından geliştirilen bir monoklonal antikor ile kombinasyon halinde bamlanivimab’ı değerlendiriyor. VIR-7831 adlı ilaç hafif ila orta derecede Covid-19’u olan düşük riskli hastalarda bamlanivimab ile kombinasyon halinde inceleniyor.

ABCELLERA TESİSLERİNİ BÜYÜTÜYOR

Öte yandan, Covid-19 ve diğer viral tehditlere karşı devam eden çabalarını desteklemek için AbCellera, kısa süre önce Vancouver’daki merkezini genişletmek için temel attı. Projenin, önümüzdeki birkaç yıl içinde mevcut 250 kişilik işgücüne yüzlerce çalışanı ekleyerek şirketin önemli ölçüde büyümesine olanak sağlaması bekleniyor.

Genişlemenin toplam 115 bin metrakelik iki tesisi kapsaması ve bu tesislerin 2023 ve 2024 yıllarında tamamlanması hedefleniyor.

Hansen, yaptığı açıklamada, “Dünyanın dört bir yanından biyoteknoloji ve ilaç ortaklarıyla yeni antikor tedavilerinin geliştirilmesini hızlandırmak için Vancouver’da son teknoloji tesisler inşa ediyoruz. Bu teknoloji kampüsünün, yetenekli insanların her yerdeki hastaların yararına antikor keşfini önemli ölçüde iyileştirmeye ve hızlandırmaya katkıda bulunabileceği bir yer olarak hizmet vermeyi amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Continue Reading

Popüler