Kimya Çiftçi Dumlu: Eşiniz anne bağımlısı mı?

•Sizce doğru yaklaşım nasıl olmalıydı? Kök aileler evlilik içerisinde ve hayatta geniş aile gücü ve desteğini sağlayan güç kaynağı olabileceği gibi birer stres faktörü de olabilirler. Kök aile ile kurulan sağlıklı iletişim ile beklenen geniş aile desteği, çekirdek ailenin kendini güçlü hissetmesine ve hayatta yalnız olma duygusunu azaltan bir nitelik taşımaktadır. Fakat bunun yanında eşin ailesiyle yaşanan anlaşmazlıklar evlilik ilişkisi üzerinde olumsuz ve yıkıcı etkiler oluşturmaktadır. Burada önemli olan eşlerin her ikisinin de kendi evliliklerinin kıymetini biliyor olmaları ve ilişki sınırlarını sağlıklı bir şekilde çizebilmeleridir. Peki sorun neden kaynaklanıyor? Eşlerin ailelerinin çiftin evlilikleri üzerindeki etkisi ve müdahalesi bir sorun olabileceği gibi; çiftlerden herhangi birinin kendi kök ailesinden sağlıklı bir şekilde ayrışamaması, dolayısıyla yeni çekirdek ailesinin sınırlarını çizememesi ve kendi evliliğinin sorumluluklarını taşımaması yani evliliğine yeterince sahip çıkamaması büyük sorun alanları oluşturmaktadır. Eşlerin ailelerinden kaynaklı ve evlilik ilişkilerine sorun olarak yansıyan problemler birçok başlık altında toplanabilir. Fakat bir kaç tanesine değinecek olursak;

•Eşlerden birinin anne babasına aşırı bağlılığı,

•Eşin ailesinin damat veya gelini benimseyememesi,

•Eşlerden birinin ailesiyle gereğinden fazla zaman geçirilmesi,

•Eşlerden birinin veya her ikisinin de kendi ebeveynlerinden gereğince bağımsızlaşamaması,

•Ailelerin çiftin hayatına ve kararlarına destek oluyoruz adı altında sürekli karşılaşması,

•Eşlerden birinin kök ailesinin etkisinde çok fazla kalıyor olması,

•Çiftin kök ailesini aşırı koruyucu davranması…

Bu maddeler yeni kurulan çekirdek aile içerisinde birçok probleme alan oluşturmaktadır. Genelde de bu tarz problemleri yaşayan çiftlerden “eşim ve ailem arasında kaldım.” ifadesini duymaktayız. Yeni ailenin sınır çizememesi ve kök ailesinden sağlıklı bir şekilde ayrışamaması birçok problemin konu başlığını oluşturmaktadır. Problemlerin çözümünü sağlamak yerine görmezden gelerek davranmak sadece eşiniz ile ilişkinizdeki güven ve bağlılık duygusunu azaltacaktır. Bu nedenle çekirdek ailenin kendi ailesine sahip çıkması ve kök aile ile sağlıklı bir ayrışma yaşanması kritik konularda çatışmaları önleyecektir.

***

Anne bağımlılığı nedir tam olarak? Yetişkin bireyin sorumluluklarını yerine getirememe ya da yerine getirmesi gerektiğinde yoğun sıkıntı, bunalım yaşama ve kendi başına karar alamama, böyle durumlarda çözümü hep anneden bekleme tablosuna anne bağımlılığı denebilir. Hem kadın hem de erkekte olabilir. Yetişkin birey annesine danışmadan karar veremediği zaman suçluluk duygusu hissetmektedir. Annesine danışmadan karar alması gerektiği zaman sanki annesini terk ediyormuş gibi hisseder. Bu durum da da annesinden sağlıklı ayrışamadığı için hala annesine danışması gerektiğini hisseder.

***

Anneler çocuklarının evliliklerine müdahil oluşlarından dolayı mutsuz olmalarından neden rahatsız olmuyorlar? Anneler çocuklarının mutsuz olduğunun ya farkında değildir, ya da yaptıkları müdahalenin doğruluğundan o kadar emindirler ki çocuklarının kendilerini anlayacağını ve hatta teşekkür edeceğini bile düşünebilirler. Bu anneler hala çocuklarını gerçek bir yetişkin gibi görememektedirler ve küçük bir çocuklarmış gibi onların hayatını düzenleme hakkını görürler kendilerinde. Sağlıklı ayrışmalarını bekleyen düşüncelerin kusurlu olduğunu düşünerek “ben ne yaptım ki; sizin iyiliğiniz için” gibi çocuklarının üzerindeki psikolojik otoriteyi çevreye de kurmak isterler. Sağlıksız olan bu ayrışamama durumunun altında yatan birçok psikolojik faktör bulunmaktadır.

***

Peki o halde çekirdek ailede yeni bir bebek kararını kim vermelidir? Kök aile mi çekirdek aile mi? Bunun cevabı tabi ki çekirdek ailedir. Çekirdek aile ile ilgili kararları eşler beraber vermelidir. Özellikle çocuk ile ilgili kararlar, maddi konular ve iş hayatı gibi eşlerin beraber karar almaları gereken kritik konular vardır. Önemli kararları eşlerin birlikte almaları kararların sorumluluğunu taşımalarını da kolaylaştırır. Bu da kendi evliliklerine ve dolayısıyla kurdukları aile yapısına sahip çıkarak ait olabildiklerinin anlamına gelir. Ebeveynlik gibi çiftin hayatında bir dönüm noktası olan bu kararda bilinçli ve hazır olarak başlamak asıl olan önemli bir noktadır.