İnsani Gelişme Endeksi – Büyükşehirler 2020 Raporu’na göre, Endeksin ilk 6 sırasında CHP’li belediyeler yer aldı. Listenin son sırasında Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi yer alırken, kayyım tarafından yönetilen belediyeler de son sıralardı.

İnsani Gelişme Vakfı (İNGEV) Türkiye’deki 30 büyükşehir Belediyesi’nin insani gelişmişlik endeksini çıkardı. Endeksin ilk 6 sırasında CHP’li belediyeler yer aldı. Listenin son sırasında Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi yer alırken, kayyım tarafından yönetilen Diyarbakır, Van ve Mardin Büyükşehir Belediyelerinin de son sıralarda yer alması dikkat çekti.

İNGEV, İGE- İlçeler Endeksini bu yıl ilk kez Büyükşehirler ölçeğine taşıdı. İGE-Büyükşehirler 2020 sonuçları İNGEV Başkanı Vural Çakır ve İstanbul Politikalar Merkezi Direktörü Prof. Dr. Fuat Keyman ile Prof. Dr. Murat Şeker’in katılımıyla açıklandı. İnsani gelişmede başarı gösteren Büyükşehir Belediye Başkanlarına çevrim içi konferans ile ödülleri verildi.

İnsani Gelişme Endeksi – Büyükşehirler 2020 Raporu, büyükşehir belediyelerinin faaliyet gösterdiği 30 ili kapsamına aldı. Belediyeler Yönetişim ve Saydamlık, Eşitsizliklerle Mücadele, Nitelikli Eğitim, Sağlıklı Yaşam, Sürdürülebilir Ekonomi, Sosyal Yaşam, Sürdürülebilir Çevre ve Enerji, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ile Ulaşım ve Erişilebilirlik olmak üzere 9 alt endekste gruplandırıldı. Yerel yönetim faaliyet raporları ve stratejik planlarının detaylı incelenmesi, merkezi istatistiklerin toplanması, belediye web sitesi ve sosyal medya hesapları analizi ile birlikte, toplam 21 konuda “gizli vatandaş” senaryoları ile belediyelere başvurulmuş ve cevap verme düzeyleri endekse dahil edildi.

İLK 10’DA KARADENİZ VE DOĞU YOK

İGE-B 2020 İnsani Gelişme Endeksi sıralamasında İstanbul ilk sırada yer aldı. İstanbul’u Ankara, İzmir, Muğla ve Antalya izledi. Sıralamada öne çıkan diğer iller ise Eskişehir, Bursa, Denizli, Sakarya ve Kocaeli oldu.

Büyükşehirler arasında ana endeks ölçeğinde en yüksek skor 65,7, en düşük skor 24,7, ortalama skor ise 45,3 oldu. Ortalamanın üstünde 16 büyükşehir yer alır iken ortalamanın altında kalan büyükşehir sayısı 14’tür; bu büyükşehirler sırasıyla, Trabzon, Malatya, Kayseri, Adana, Manisa, Ordu, Gaziantep, Erzurum, Kahramanmaraş, Hatay, Diyarbakır, Van, Mardin ve Şanlıurfa’dır. Endeks sıralamasında ilk onda yer alan büyükşehirlerin bölgelerine bakıldığında Karadeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin temsil edilmediği gözlendi.

EŞİTSİZLİKLERLE MÜCADELEDE SINIFTA KALDILAR

Nitelikli Eğitim ve Sağlıklı Yaşam alanları büyükşehirlerde ortalama değerin en yüksek olduğu alanlardır. Ortalamanın düşük olduğu alt endeksler ise Sosyal Yaşam, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Eşitsizliklerle Mücadeledir. Öte yandan minimum değerler açısından bakıldığında ise Yönetişim ve Saydamlık, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Sosyal Yaşam ve Eşitsizliklerle Mücadele en düşük performans gösterilen ve büyükşehirlerin insani gelişme açısından daha fazla çalışma yürütmesi gereken alanlar olarak sıralandı.

İşte 9 alt endeksin birincileri:

– Yönetişim ve Saydamlık Endeksi

Ankara

– Eşitsizliklerle Mücadele Endeksi

İstanbul

– Sürdürülebilir Ekonomik Durum Endeksi

İstanbul

– Nitelikli Eğitim Endeksi

Ankara

– Sağlıklı Yaşam Endeksi

Eskişehir

– Sosyal Yaşam Endeksi

İstanbul

– Sürdürülebilir Çevre ve Enerji Endeksi

İzmir

– Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksi

Eskişehir

– Ulaşım ve Erişilebilirlik Endeksi

İstanbul

AKP’ye yakınlığıyla bilinen ORC araştırma şirketinin son seçim anketi yayınlandı. Anket sonuçlarına göre Cumhur İttifakı bileşenleri olası bir seçimde yüzde 50 barajını aşamıyor…

ORC kamuoyu araştırma şirketi son yaptığı araştırmanın sonuçlarını kamuoyuna açıkladı.

Ankette katılımcılara “Bu pazar seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz” diye soruldu.

Ankete katılıma göre sonuçlar ise şu şekilde oluştu:

AK PARTİ: % 36,8
CHP: % 22,3
MHP: % 11,6
İYİ PARTİ: % 10,8
HDP: % 8,2
Gelecek Partisi: % 2,6
TDP: % 2,4
DEVA Partisi: % 2,1
Saadet Partisi % 1,3

CUMHUR İTTİFAKI YÜZDE 50’NİN ALTINDA

Ankete göre; Cumhur İttifakı ortakları AK Parti ve MHP’nin oyları toplamı yüzde 48,4. Yani Cumhur İttifakı yüzde 50 bandının altında kalıyor.

SARIGÜL BABACAN’IN ÜZERİNDE!

ORC anketindeki bir başka dikkat çeken detay ise Mustafa Sarıgül’ün liderliğini yaptığı Türkiye Değişim Partisi ile ilgili. Ankete göre TDH yüzde 2,4’lük oy oranı ile Ali Babacan’ın DEVA’sını bile geride bırakıyor.

Ankette, HDP de baraj altı gösteriliyor.

ERDOĞAN 2023 DEMİŞTİ

Kamuoyundaki erken seçim tartışmaları ile ilgili Cumhurbaşkanı ve AK Parti lideri Erdoğan son açıklamasını geçtiğimiz Ocak ayında yapmış ve “Haziran 2023’ten önce erken seçim söz konusu değildir” demişti.

Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, bugünkü köşe yazısında AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘seçim yasası’ taslağı üzerinde önemli değişiklikler yaptığını dile getirdi.

İktidar cephesi ‘seçim yasası’nda önemli değişikliklerin yapılacağı çalışmalarına devam ediyor.

Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, bugünkü köşe yazısında söz konusu çalışmaların taslağında ilerleme sağlandığını dile getirdi. Selvi, “Erdoğan, taslak üzerinde önemli değişiklikler yapmış. Şimdi onları paylaşacağım” diye yazdı.

Selvi yazısında şunları kaydetti:

İki hafta önce Cumhurbaşkanı Erdoğan’a alternatifli bir sunum yapılmış. Erdoğan’ın tercihleri doğrultusunda metin üzerinde çalışmalar yapılıyor. Taslağın son şekli Erdoğan’a sunulup onayı alındıktan sonra MHP’ye götürülecek. Ardından da diğer siyasi partilere sunulacak. MHP ile yapılacak çalışmadan sonra ise Meclis’in gündemine gelecek.

Yukarıda bir cümle ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yapılan sunumdan söz ettim. Erdoğan, taslak üzerinde önemli değişiklikler yapmış. Şimdi onları paylaşacağım.

DEĞİŞİKLİKLER

1- Seçim barajı yüzde 7: 12 Eylül darbesinin ürünü olan yüzde 10 seçim barajı değişiyor. AK Parti’nin çalışmasında yüzde 7 ve yüzde 5 oranları öne çıkmıştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yapılan sunumdan sonra ibre yüzde 7’ye döndü.

2- İttifak barajı olacak mı?

AK Parti’nin çalışmasında seçim barajının yüzde 7’ye indirilmesi yer alıyor. Bu oranın ittifaklar açısından da geçerli olması düşünülüyor.

MHP ise seçim barajının yüzde 7 ya da 5’e indirilmesi ancak ittifaka giren partiler için seçim barajının yüzde 10, 12 ya da 14 olmasını öneriyor.

TÜRKİYE MİLLETVEKİLLİĞİ PAKETTEN ÇIKTI

AK Parti’nin çalışmasında Türkiye milletvekilliği önerisi yer alıyordu. 100 ya da 150 milletvekilinin partilerin, seçimlerde aldıkları oyların tamamına paylaştırılması planlanıyordu. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Gerek yok” diyerek Türkiye milletvekilliğini taslaktan çıkardığı öğrenildi.

GRUP KURMA ŞARTI

Siyasi Partiler Yasası’nın 36. maddesinde, “Siyasi partilerin seçimlere katılabilmesi için illerin en az yarısında oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olması veya Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde grubu bulunması şarttır” deniliyor.

Partilerin Meclis’te grupları varsa, teşkilatlanma ya da büyük kongrelerini yapma şartı aranmaksızın seçimlere girmeleri mümkün oluyordu. Hatırlarsanız Yüksek Seçim Kurulu, İYİ Parti’nin seçimlere girip girmeyeceğine karar vereceği sırada Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla 15 CHP milletvekili İYİ Parti’ye geçerek seçimlere girmesini sağlamıştı.

‘VEYA’DAN SONRASI

AK Parti’nin yaptığı çalışmada, Siyasi Partiler Yasası’nın 36 maddesinin “veya”dan sonraki bölümünü oluşturan, “(…) veya Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde grubu bulunması şarttır” cümlesi çıkarılıyor. Başka bir anlatımla, seçimlere girmek için grup kurma seçeneği kaldırılıyor. Seçimlere girmek için Türkiye’nin yarısından fazlasında teşkilatlanma ve büyük kongre yapma yeterli görülüyor.

HAZİNE YARDIMI

Seçimlerde barajı aşan partilere aldıkları oy oranına göre Hazine yardımı yapılıyor. Yeni düzenlemede Hazine yardımıyla ilgili şartlar çeşitlendiriliyor.

Burada madalyonun bir de öteki yüzü var. Siyasi partilerle ilgili kapatma davalarında Anayasa Mahkemesi, Hazine yardımının belli bir oranda kesilmesine karar verebiliyor. HDP’yle ilgili kapatma davasının açılmasının gündemde olduğu bir sırada partilerin Hazine yardımından yararlanması konusu yeniden düzenleniyor.

SON ŞEKLİ DEĞİL

Bu arada bir uyarıda bulunmak isterim. Seçim yasasıyla ilgili düzenlemeler hakkında yazdıklarım son şekli değil. Bu çalışma yeniden Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunulacak. Onun onayından geçen metin MHP’ye götürülecek. Çünkü MHP’nin farklı önerileri var. İttifaka giren partilere seçim barajının yüksek tutulması gibi… O nedenle AK Parti ve MHP’nin ortak çalışmasından sonra üzerinde mutabakata varılan değişiklikler Meclis’e sunulacak.